Một cộng đồng đa dạng các loài cá biển chắc chắn sẽ mang đến một bữa tiệc thị giác đầy hấp dẫn, đặc biệt khi được nuôi trong một hệ thống san hô với những rặng san hô đầy màu sắc. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nuôi cá, bạn sẽ thấy rằng việc tránh một bể cộng đồng “điển hình” (nếu có thể gọi như vậy) và thay vào đó là nuôi một loài hoặc một cá thể duy nhất sẽ là sự lựa chọn hợp lý hơn.
Ồ, nhưng nếu bạn chỉ nuôi một loài hoặc một cá thể duy nhất, liệu bể của bạn có trở nên nhàm chán không? Ngược lại, đôi khi, những bể chỉ tập trung vào một loài hoặc một cá thể đặc biệt lại là những bể thú vị và hấp dẫn nhất để quan sát.
Dưới đây là năm tình huống khi việc nuôi một loài hoặc một cá thể là lựa chọn hợp lý:
1. Loài cá nhút nhát, có chế độ ăn đặc biệt
Cá ngựa là một ví dụ điển hình: chúng bơi chậm và vụng về, có tính cách nhút nhát và ăn rất đặc biệt, một cách thức rất có hệ thống. Trong một bể cộng đồng thông thường, những con cá này sẽ gặp khó khăn khi phải cạnh tranh với những cá thể nhanh nhẹn và táo bạo hơn về thức ăn, và chúng cũng không thể chịu được dòng nước mạnh mẽ trong các hệ thống này. Hơn nữa, việc duy trì một nguồn thức ăn liên tục và đủ chất cho cá ngựa trong một bể cộng đồng đủ lớn là điều rất khó.
Tuy nhiên, trong một bể nhỏ, với dòng nước nhẹ, không có sự cạnh tranh về thức ăn và có những điểm bám để cá ngựa “đậu”, một nhóm cá ngựa sẽ tạo nên một cảnh tượng thật sự mê hoặc.
2. Loài cá cực kỳ hung dữ
Ở phía đối diện với cá ngựa là những loài cá vừa đẹp lại vừa lớn, hiếu chiến và không dễ hòa hợp với bất kỳ cá thể nào khác – dù là đồng loài hay loài khác. Một ví dụ điển hình là các loài cá kích (triggerfish), như cá kích hoàng hậu (Balistes vetula) hay cá kích gợn sóng (Balistapus undulatus). Nếu bạn muốn nuôi những loài cá này, lựa chọn duy nhất thực tế cho bạn trong thời gian dài là nuôi chúng riêng lẻ trong một bể đủ lớn.
3. Loài cá ăn thịt nhưng có tính cách như thú cưng
Một ví dụ nổi bật trong trường hợp này là Diodon holocanthus, cá chùy gai, loài cá này có thể hành xử như một con thú cưng với chủ, nhưng lại có thể tấn công hoặc ăn thịt các cá thể khác trong bể. Mặc dù có thể nuôi D. holocanthus trong một bể cộng đồng với các loài cá lớn và mạnh mẽ, nhưng với kích thước trưởng thành lớn, tính hay cáu và bản tính giống thú cưng, loài cá này vẫn là sự lựa chọn lý tưởng cho một bể nuôi chỉ một cá thể.
4. Cặp cá sinh sản
Nếu bạn đang cố gắng tạo điều kiện cho một cặp cá hề sinh sản, việc dành riêng cho chúng một bể riêng biệt sẽ là cách tốt nhất. Việc để chúng chung với các cá thể khác có thể bị coi là đối thủ cạnh tranh về thức ăn và không gian, điều này sẽ khiến cặp cá xao nhãng khỏi việc sinh sản. Lưu ý rằng sau khi sinh sản, cặp cá – hoặc ít nhất là cá cái trong trường hợp cá hề – sẽ trở nên rất hung dữ đối với bất kỳ cá thể nào khác trong bể để bảo vệ trứng.
5. Nhóm cá hoặc thuộc địa
Tình huống cuối cùng là khi bạn nuôi một loài cá mà chúng sẽ phát triển tốt nhất hoặc tạo ra ấn tượng mạnh nhất khi được nuôi thành nhóm, như các loài cá anthias, chromis, hay cá hề vây chỉ (threadfin cardinals). Các loài cá mõm (jawfish), khi sống thành thuộc địa dưới nền bể, cũng thuộc loại này. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là các loài sống theo nhóm hoặc thuộc địa không thể nuôi trong bể cộng đồng. Thực tế, nhiều loài vẫn có thể sống chung trong bể cộng đồng. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, kích thước bể bị hạn chế sẽ không thể nuôi thêm các loài cá khác nếu nhóm hoặc thuộc địa của loài cá chính đã tạo ra một tải sinh học quá lớn.
Có điều gì tôi đã bỏ sót không?
Vậy, những người yêu thích nuôi cá biển, các bạn nghĩ rằng còn tình huống nào khác mà việc nuôi một loài hoặc một cá thể riêng biệt sẽ hợp lý? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận dưới đây!